Alexander Kielland: Verhalen

portretfoto alexander kielland

Alexander L. Kielland (1849-1906) stamde uit een vooraanstaand patriciërsgeslacht in de Noorse stad Stavanger (hij werd er later burgemeester) en debuteerde op 30-jarige leeftijd met groot succes in een genre dat hij aanduidde als Novelletter, kleine novelles. De term novelletten werd in de 19e eeuw ook gebruikt in de muziek, denk aan Schumann en Niels Gade. Tegenwoordig zouden we het (korte) verhalen noemen. De aanduiding novelletten suggereerde het lezerspubliek van die tijd een zekere luchtigheid en charme naar vorm en inhoud; men hoeft geen zware kost te verwachten...

 

Maar onder dit mom van onschadelijke elegantie wist Kielland - die aanwijsbaar beïnvloed is door Dickens, Kierkegaard en H.C. Andersen - in zijn verhalen diepgang te leggen en sociale kwesties aan te snijden. Hij kritiseert de nieuwe rijken en komt op voor de zwakken aan de onderkant van de samenleving. Het valt dan ook niet te verwonderen dat hem een schrijvers-eregeld van staatswege onthouden werd met de overweging dat hij een gevaar voor de samenleving vormde.

 

Milde humor, subtiele ironie, een sentimentele glimlach en bijtende satire wisselen elkaar in deze verhalen af. Voeg daarbij compositorisch meesterschap en een levendig, modern taalgebruik, en het succes van Kielland, die bewonderd werd door niemand minder dan de grote Thomas Mann, laat zich verklaren.

 

Kielland wordt van oudsher gerekend tot de Grote Vier van Noorwegen, al was dat begrip oorspronkelijk een marketingslogan van de uitgever... Wie kent bij ons Bjørnstjerne Bjørnson en Jonas Lie nog? Ja, Ibsen, die kennen we allemaal. Voegt u daar even de grote Kielland bij.

 

Keuze en vertaling uit het Noors: Willem M. Ouwerkerk

Verschijnt mogelijk als e-book.